[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Ostatni nakaz dla Sprężyckiego najcięższy. Gdyby chciał ściśle go wypełniać, jakże
fatalnie zacieśniłoby się pole jego wrażeń i spostrzeżeń!
Wszakże nikt nie  prosi go na wieżę benedyktyńską, na ó
wonnicÄ™ farskÄ…, do
leśnych gąszczów, do rzecznych otchłani, mięó
y zboża falujące na polach, mięó
y
kwiaty płonące na łąkach  ani do ogrodów, ani do bibliotek, ani na tłumne odpusty,
ani na uliczne zbiegowiska  a jednak wszęó
ie on tam być musi, ciągniony siłą
nieprzepartą, instynktową, która mówi mu, że tylko w ten sposób pozna luó
i, życie,
przyrodę, nauczy się być zupełnym, wszechstronnie rozwiniętym człowiekiem&
Bezpośrednio po nauce otrzymanej od prefekta, Sprężycki próbuje walczyć z jedną
pokusą, nie dającą mu od pewnego czasu spokoju. Chciałby koniecznie zobaczyć 
 pustelnię księó
a Siennickiego.
Jest to oczywiście miejsce przed światem ukryte  inaczej nie byłoby pustelnią.
Znajduje się na pobrzeżu Narwi, które tu wrzyna się tak głęboko w rzekę, że tworzy
roó
aj półwyspu.
Zewnątrz pustelnia wygląda jak piękny, gęsty gaik, różnorodnymi drzewami za-
rosły, pełny ptactwa wszelakiego, które na wiosnę tłumnie się zlatuje, nęcone bli-
skością wody i spokojem i wyprawia od świtu do wieczora niesłychane hałasy.
Marzeniem jest wszystkich miasteczkowych ptaszników zastawiać w tym zakątku
sidła na wilgi, kraski, ó
wońce, drozdy, jemiołuchy  dostęp wszakże do pustelni
równie trudny od strony wody, jak lądu. Otacza pustelnię żywopłot, wzmocniony
³²v ro ak  dawna drobna moneta.
³²w abso u a (z Å‚ac.)  rozgrzeszenie.
Wspomnienia niebieskiego mundurka 88
przy wejÅ›ciu wysokÄ…, ostrymi hakami najeżonÄ…, palisadÄ…³²x . Brzeg rzeki, wyniosÅ‚y
i stromy, staje się w tym punkcie zupełnie prostopadłym. Chyba tylko wiewiórka
potrafiłaby po splątanych, wypełzłych z ziemi i do wody czołgających się korzeniach,
wedrzeć się na wierzchołek którego z drzew, a stamtąd skokiem szalonym wpaść do
wnętrza gaiku&
Nie trzeba jednak palisad i brzegów stromych, żeby pustelni zapewnić niedostęp-
ność. Silniej od tego wszystkiego broni ją: strach przed osobą pustelnika.
Ksiąó
, Kaleka
W całym zgromaó
eniu jeden ksiąó
Siennicki uosabia typ średniowiecznego
mnicha-ascety. Jest to również jedyny ksiąó
, do którego nie przybiegają przy spo-
tkaniu ó
ieci, żeby ręce jego całować. Wystarcza ó
iecku spojrzeć w tę twarz żółto-si-
ną, w zapadłe, ponuro błyszczące oczy, żeby od razu onieśmielić się i  uciec przed
nadchoó
Ä…cym.
Przy tym ksiąó
Siennicki jest chromy. Reguła klasztorna nie pozwala na uży-
wanie szczudła  biedny kaleka choó
i z trudnością, stukając głośno złamaną nogą,
częstym jękiem przerywając odmawiane pacierze. To go straszniejszym jeszcze czyni
dla naiwnych  nie brak zaÅ› tych ostatnich w miasteczku.
Najó
iwniejsze i najpotworniejsze rzeczy rozpowiadają o księó
u Siennickim ku-
moszki³²y , a za kumoszkami Å‚atwowierni uczniowie. Bajki to sÄ… godne Å›miechu. Jedno
tylko pewne: że ten ksiąó
przekłada nad wszystko książki i samotność, że towa-
rzystwa luó
i o ile może unika, że nawet ze współbraćmi zakonnymi jak najmniej
przestaje.
Bliżej znający go wieó
Ä…, że posiada ogrom nauki i erudycji³³p . Prócz Å‚aciny, wÅ‚ada
doskonale językiem greckim i hebrajskim; w sprawach zarówno teologicznych jak
filologicznych jest uznaną powagą. Prowaó
i rozległą korespondencję z uczonymi;
z Rzymem utrzymuje stałe stosunki listowe. %7łycie wypełniają mu: nauka, ascetyczne
umartwienie ciała i modlitwa. Sprężycki nie boi się księó
a Siennickiego. Szanuje go
za wielką naukę i trzyma się od niego z daleka. Ale dręczy go naó
wyczajna, prawie
chorobliwa ciekawość zobaczenia  pustelni .
Prawda, że i tam go  nie proszą ale& przywykł już na to nie zważać. I oto przy-
choó
i taki ó
ień, że marzenia jego oblekają się ciałem. Jest w zaczarowanym gaiku
i przyczajony za krzakiem jaśminu, którego kwiaty o zawrót głowy go przyprawia-
ją, drżący od strachu i wzruszenia, z głośno b3
Ä…cym sercem i z oczyma nadmiernie
wytrzeszczonymi przyglÄ…da siÄ™ drzewom, kwiatom, ptakom i samemu pustelnikowi.
Jak się tam dostał? Najprostszą w świecie drogą: przez furtkę. Ksiąó
, wchoó
Ä…c,
zapomniał ją zamknąć  on z tego skorzystał i wśliznął się chyłkiem do środka.
Ogród
Sieó
i przeto, patrzy, ó
iwi się i naó
iwić dość nie może.
Z
liczny to zakątek, choć zupełnie ó
iki. Ani śladu jakiejkolwiek uprawy; nigó
ie
grządki jednej, zagonu, klombu. Pod drzewami, których konary splatają się ze sobą
 gąszcz krzaków; przy krzakach rozkołysana fala ziół; nad ziołami  roje motylów,
pszczół, szerszeni, muszek złocistych, chrząszczyków, biedronek.
Przy najgrubszym drzewie, pod baldachimem z liści, kawał deski na dwóch ka-
mieniach opartej. To ławka. Na ławce w niełaó
ie książki, wielkie, średnie i baró
o
małe  wszystkie bez wyjątku oprawione w skórę, z czerwono barwionymi brzega-
mi.
Ptak, Ksiąó

Zakonnik tylko co skończył polewać kwiaty  ó
ikie kwiaty! Odstawił konewkę,
wydostał woreczek płócienny; zaczyna sypać ptakom  ó
ikim ptakom!  ziarno.
Sprężycki ledwie może powstrzymać okrzyk zó
iwienia&
³²x pa isada  ogroó
enie z grubych, zaostrzonych u góry, drewnianych pali.
³²y kumos ka (pot.)  kobieta gadatliwa, wÅ›cibska.
³³p erud a  wszechstronna wieó
a książkowa.
Wspomnienia niebieskiego mundurka 89
Widywał nieraz na wsi gospodynię lub panienkę ze dworu, jak wyszedłszy na
środek ó
ieó
iÅ„ca rzucaÅ‚y poÅ›lad ³³¹ woÅ‚ajÄ…c  cip! cip!& taÅ›! taÅ›! & . ZlatywaÅ‚o siÄ™ [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]