[ Pobierz całość w formacie PDF ]

o niemiłej woni.
39
Lekka kawaleria uzbrojona w lance.
40
Karol Wilhelm Ludwik Stackebrandt (1790-1855) (w oryg.
Stackel-brandt). Od 1810 roku był na służbie w wojsku Księstwa
Warszawskiego. W roku 1830 został lekarzem dywizyjnym. Od 1832 roku aż do
śmierci był ordynatorem ujazdowskiego szpitala wojskowego. W roku 1836 został
członkiem czynnym Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego (por. Stanisław
Kośmiński, Słownik lekarzów polskich. Warszawa 1888).
41
Nie udało się ustalić danych biograficznych dotyczących Stenszewskiego
(Stęszewskiego, Staniszewskiego?). W oryg. Stenschewsky.
42
Artykuł Stillego, Stenkuli i Bergha o przebiegu epidemii cholery w
Warszawie ukazał się 12.1.1832 w  Post och Inrikes Tidning".
43
W oryg. Chlop Millionowe. Melodrama Ferdynanda Raymunda. Sztukę
odegrano w czasie powstania 11 razy, po raz pierwszy dla podchorążych 8
grudnia 1830 (por. Ludwik Simon, Teatr warszawski za powstania
listopadowego. Warszawa 1931, s. 10).
44
Hotel Wileński  jeden z ośmiu pierwszorzędnych hoteli warszawskich na
przedłużeniu ulicy Długiej zwanym Tłumackie.
45
Ernst Leopold von Schantz.
46
Rząd Narodowy. 29.1.1831 Sejm powierzył władzę wykonawczą Rządowi
Narodowemu, którego prezesem został książę Czartoryski. Po wypadkach 15
sierpnia Rząd Narodowy podał się do dymisji, a generał Krukowiecki objął
władzę, którą sprawował jako dyktator do 8 września. Po dymisji
Krukowieckiego prezesem Rządu Narodowego został B. Niemojowski.
47
W rzeczywistości 11 sierpnia.
48
Autor nadmiernie i niesłusznie gloryfikuje generała Skrzyneckiego, który
przez cały czas dążył do układów z nieprzyjacielem, i pragnął władzy
dyktatorskiej, by, obezwładniając opozycję, doprowadzić do kapitulacji.
Jednym z powodów upadku powstania miało być jego niedołęstwo i
nieudolność w prowadzeniu działań wojennych. Artur Sliwiński pisze o
 niczym nie wytłumaczonej, a równającej się zbrodni bezczynności
Skrzyneckiego", który myślał tylko, jakby zwyciężyć bez bitwy (tenże Powstanie
listopadowe, Warszawa 1930, s. 148, 153).
49
%7ładne z
ródła nie potwierdzają obecności Krukowieckiego na placu
Zamkowym. Zjawił się on tam dopiero po północy.
50
Domy pracy, rodzaj więzień.
51
Zginęły 34 osoby.
52
Według Stanisława Szenica (dz. cyt., s. 327) Bentkowski a właśc.
Bętkowski był radcą stanu, a podczas koronacji Mikołaja pełnił funkcję herolda,
ogłaszającego akt koronacyjny. Wacław Tokarz (dz. cyt., s. 520) wspomina
tylko, iż został on zamordowany na placu Zamkowym. Artur Z
liwiński (dz. cyt.,
s. 165) pisze, iż Bentkowski był urzędnikiem banku.
53
Ludwik Bukowski (1782-1831), generał. Brał udział w kampanii 1809
roku (odznaczony został krzyżem kawalerskim Virtuti Militari). 1813 (otrzymał
krzyż Legii Honorowej) i 1814 roku. W powstaniu awansował na generała
brygady. Po bitwie pod A
ysobykami został wezwany przed Komitet
Rozpoznawczy za nieudzielanie pomocy oddziałom Turny. 29 czerwca
aresztowany i oskarżony o zdradę, postawiony został wraz z generałami
Jankowskim i Hurtigiem przed sąd wojenny.
54
Don Miguel (1802-1866) syn króla portugalskiego Jana VI. Przeciwnik
rządów konstytucyjnych, dwukrotnie dokonywał nieudanych spisków mających
mu zapewnić nieograniczoną władzę.
niach 1809 1812, 1813-14 roku. W 1821 roku walczył w powstaniu piemonckim.
Do Warszawy przybył w marcu 1831. W sierpniu został dowódcą korpusu.
Przez swą nieudolność i niesubordynację przyczynił się do klęski powstania. We
wrześniu przeszedł z korpusem do Galicji. Walczył z Austriakami w Piemoncie i
został rozstrzelany "za niesubordynację" w 1849 roku.
56
Wojciech Chrzanowski (1793  1861) generał. Brał udział w kampanii 1812
roku. W wojsku Królestwa Polskiego awansował na podpułkownika. Autor
planów operacyjnych w czasie powstania. Szef sztabu głównego za
Skrzyneckiego. Występował jako zwolennik kapitulacji. Za prezesury
Krukowieckiego zostaje gubernatorem Warszawy, zaniedbując
przygotowaniadoobronymiasta. 57 Virtuti Militari.
58 59
Korpus Ramorina opuścił Warszawę 21 sierpnia W Warszawie
pozostało 35000 regularnego wojska. 60 Armia rosyjska liczyła na początku
września 71 000 żołnierzy.
61
Prawdopodobnie Stanisław Chłapowski (1796  1863), syn szambelana
Stanisława Augusta Chłapowskiego. W czasie powstania był adiutantem
Chłapowskiego. Po upadku powstania położył wybitne zasługi w utrzymywaniu
życia umysłowego w Poznańskim. W 1848 więziony był w Kościanie za odmowę
złożenia przysięgi sądowi w sprawie politycznej (por. Teodor y
ychliński, Kronika
żałobna rodzin Wielkopolskich. Poznań 1877)
62
Lars (Wawrzyniec) von Engestrom (1751 1826) Poseł nadzwyczajny i
minister pełnomocny króla szwedzkiego w okresie Sejmu Czteroletniego.
Kanclerz i minister spraw zagranicznych. W obliczu wojny szwedzko-rosyjskiej
dążył do układu polsko-szwedzkiego. Przyjaz
nił się z Niemcewiczem i twórcami
Konstytucji 3 Maja. W 1790 zawarł małżeństwo z Rozalią Chłapowską. Za [ Pobierz całość w formacie PDF ]